Cách xây “tổ ấm thứ hai” cho nhân viên

Ngày nay, người đi làm không chỉ tìm kiếm một nơi làm việc để có thu nhập hoặc phát triển sự nghiệp. Đại dịch đã khiến họ kỳ vọng nhiều hơn vào những gì công ty có thể làm, từ sắp xếp tiêm chủng, chăm sóc sức khỏe tinh thần cho đến các hỗ trợ cần thiết khác. Càng hiểu và nắm bắt được những xu hướng này, công ty càng có nhiều lợi thế hơn trong việc chinh phục trái tim nhân tài.

Trong khuôn khổ Hội nghị Nơi làm việc tốt nhất Việt Nam 2021 ngày 22.12.2021 vừa qua, ông Binu Jacob – Tổng giám đốc Nestlé Việt Nam đã có buổi đối thoại cùng bà Thanh Nguyễn – Giám đốc điều hành & Truyền cảm hứng hạnh phúc Anphabe và chia sẻ những câu chuyện cá nhân, góc nhìn thú vị về việc xây “tổ ấm thứ hai” cho nhân viên, giúp họ an tâm và hứng khởi mỗi khi đến công ty.

PHÍA SAU CHỨC DANH TỔNG GIÁM ĐỐC

Một lần nữa, xin chúc mừng Nestlé Việt Nam đã trở thành Nơi làm việc tốt nhất Việt Nam trong năm nay. Trước tiên, tôi muốn biết thêm về ông với tư cách cá nhân và có gì thú vị đằng sau chức danh Tổng giám đốc. Ông đã sẵn sàng chưa?

• Sẵn sàng.

Điều đầu tiên ông làm khi bắt đầu công việc vào buổi sáng là gì?

• Tất nhiên là một cốc Nescafé.

Ồ, hẳn nhiên là như vậy. Công việc mơ ước của ông là gì? Với câu này, ông không được trả lời Nestlé.

• Ừm, sở thích của tôi là ẩm thực và du lịch. Vì vậy, công việc mơ ước là trở thành một đầu bếp du lịch, như Anthony Bourdain.

Câu nói ưa thích của ông là gì?

• Đó là câu nói của Winston Churchill. Đại loại thế này, thành công là khả năng đi từ thất bại này đến thất bại khác mà không mất đi nhiệt huyết. Cá nhân tôi đã thất bại nhiều lần. Và tôi nghĩ mình học được nhiều từ những thất bại đó hơn là từ thành công của chính mình.

Lời khuyên nghề nghiệp tồi tệ nhất mà ông từng nhận được là gì?

• Khi tôi lần đầu trở thành trưởng nhóm, một trong số đồng nghiệp đã nói với tôi: “Anh cần phải giữ khoảng cách với nhân viên, phải cứng rắn, đập tay lên bàn và nói cho mọi người biết phải làm gì và họ chỉ cần làm theo." Điều này không phù hợp với suy nghĩ của tôi. Vì vậy, tôi rất vui vì đã không làm theo lời khuyên đó.

Một điều mà mọi người thường hiểu sai về ông với tư cách là một nhà lãnh đạo?

• Khi mọi người biết về tôi một chút, họ nhìn thấy một nhà lãnh đạo dễ chịu, chu đáo và khá cởi mở. Và đôi khi họ hiểu nhầm điều đó và nghĩ rằng tôi có thể chấp nhận sự tầm thường. Điều đó không đúng. Tôi dễ đồng cảm với mọi người nhưng tôi cũng là người có kì vọng cao; và tôi không thấy có mâu thuẫn gì ở đây, bạn có thể có cả hai nét tính cách đó.

Và sở thích lớn nhất của ông là gì?

• Đó là nướng bánh.

Thật sao? Ông thật khéo biết cách kết hợp mọi thứ! Ông vừa là CEO tại Nestlé và ở nhà, ông theo đuổi nghề nghiệp mơ ước là đầu bếp.

• Vâng. Đối với tôi, nướng bánh là một thú vui rất thư giãn. Đó vừa là khoa học và cũng là nghệ thuật. Bạn phải đảm bảo mọi thứ chính xác, nhưng đồng thời lại rất sáng tạo và có thể thử nhiều thứ khác nhau.

Tiếp đến, khó khăn của ông khi làm việc tại nhà là gì?

• Thú thật là, vợ tôi nấu ăn rất ngon. Trong thời gian giãn cách, cô ấy quyết định lập kênh YouTube. Hầu như mọi ngày, vào lúc 11 giờ, cô ấy nấu ăn còn tôi làm việc ngay bên cạnh nhà bếp. Vì vậy, tôi cực kì khó tập trung với mùi thức ăn từ trong bếp tỏa ra.

Và điều gì khiến ông tự hào khi làm việc tại Nestlé?

• Tôi nghĩ là ba điều. Đầu tiên là triết lý tạo ra giá trị chung của công ty. Tôi thực sự tin rằng khi bạn làm kinh doanh, bạn không chỉ tập trung kiếm tiền mà còn phải đảm bảo mọi người đều được hưởng lợi. Thứ hai, Nestlé tập trung rất nhiều vào tính bền vững. Nhưng, còn hơn cả tính bền vững, chúng tôi tập trung vào tái tạo. Và điều thứ ba liên quan đến văn hóa công ty. Văn hóa của chúng tôi gần giống như một tổ ấm. Và đây là lý do tôi thích cụm từ “tổ ấm thứ hai” dành cho nhân viên.

XÂY TỔ ẤM THỨ HAI TỪ ĐÂU?

Ông định nghĩa thế nào là tổ ấm thứ hai?

• Thực tế là hầu hết chúng ta dành phần lớn thời gian tại văn phòng hoặc nơi làm việc. Ở góc độ đó, văn phòng được ví như ngôi nhà thứ hai. Và khi bạn có ngôi nhà thứ hai, bạn phải lựa chọn, có lẽ là quyết định quan trọng nhất, hoặc quan trọng thứ hai trong cuộc đời mình, chỉ sau lựa chọn bạn đời mà thôi.

  Tại Nestlé, chúng tôi cố gắng đưa ra lựa chọn về tổ ấm thứ hai dành cho nhân viên, để mọi người cùng tham gia, dựa trên hệ thống giá trị của riêng họ, dựa trên những gì họ muốn thực hiện trong công việc. Và chúng tôi cố gắng đưa cho họ lựa chọn dễ dàng dựa trên nhu cầu tài chính, nhu cầu thể chất, nhu cầu tinh thần và nhu cầu cảm xúc của họ. Tôi nghĩ mọi nhân viên đều thích làm việc tại một công ty mà họ coi như ngôi nhà thứ hai.

Nhưng nói thì dễ hơn làm. Vậy ông và Nestlé đã biến lời hứa đó thành hiện thực như thế nào?

• Thực ra, để trả lời thì tôi nghĩ sẽ mất hàng giờ. Nhưng để tôi trả lời ngắn gọn thế này. Tất cả bắt đầu với định vị thương hiệu nhà tuyển dụng của Nestlé. Chúng tôi xác định Nestlé là nơi bạn có thể Spark Your Way – Tỏa sáng theo cách riêng. Điều đó đồng nghĩa bạn luôn được là chính mình và có thể tạo ra sự thay đổi mong muốn ở Nestlé.

  Và chúng tôi làm điều đó như thế nào? Chúng tôi tạo dựng một môi trường để mọi người hợp tác, nơi mọi người sẵn sàng giúp đỡ và hỗ trợ lẫn nhau. Chúng tôi cũng tự nhận thấy công ty có đội ngũ lãnh đạo luôn quan tâm đến nhân viên, lắng nghe để hiểu nhu cầu của họ. Đồng thời, chúng tôi ghi nhận và khen thưởng những cá nhân thể hiện các giá trị đó. Mọi quyết định, hành động của chúng tôi đều phù hợp với định vị thương hiệu nhà tuyển dụng nói trên để giúp nhân viên phát huy tiềm năng.

Thông thường ở nhà, chúng ta thường đội những chiếc mũ khác nhau để đưa ra quyết định, như khi ông mua thứ gì đó cho con của mình hoặc khi ông thực hiện theo quyết định của vợ, ông không sử dụng nhiều phán đoán lý trí. Còn, làm thế nào ông cân bằng giữa nhu cầu ngày một lớn hơn của nhân viên, và yêu cầu của công ty?

• Câu hỏi rất hay! Một điểm khác biệt lớn là trong công việc, tôi là Chủ tịch, kiêm giám đốc điều hành của Nestlé. Nhưng ở nhà, tôi chỉ là Chủ tịch bù nhìn, vợ tôi là CEO và nắm mọi quyết định. (Cười) Nhưng, thành thật mà nói, tôi không thấy sự khác biệt trong việc đưa ra quyết định, dù là ở nhà hay ở nơi làm việc. Bởi vì, mọi quyết định đều dựa trên một số nguyên tắc, giá trị phù hợp là giao tiếp cởi mở và tin cậy.

  Chẳng hạn, con trai lớn của tôi 17 tuổi, độ tuổi mà bọn trẻ thích ra ngoài và chơi với bạn bè. Chúng tôi tin rằng mình đã nuôi dạy bọn trẻ với những giá trị nhất định. Vì vậy, con tôi biết đâu là hành vi được chấp nhận trong gia đình và hành vi nào không. Chúng tôi đặt ra những kỳ vọng rõ ràng với bọn trẻ và trò chuyện thẳng thắn với con. Và trên cơ sở đó, tôi nghĩ bọn trẻ có được định hướng cho bản thân để tự đưa ra quyết định. Và bọn trẻ biết rằng chúng phải ưu tiên việc học, rằng cũng cần phải làm những điều mà chúng tự hào về bản thân.

  Tại nơi làm việc cũng tương tự, chúng tôi đưa ra một bộ giá trị rõ ràng để định hướng nhân viên. Vì vậy, khi mọi người đưa ra quyết định, quyết định đó phải dựa trên những giá trị được và không được chấp nhận ở Nestlé.

Giống như gia đình, nơi làm việc có những giá trị tương đồng như sự tin tưởng, giao tiếp cởi mở và minh bạch. Vậy với tư cách là một CEO mới, ông xây dựng niềm tin như thế nào?

• Chà, câu hỏi này thậm chí còn khó hơn. (Cười) Tôi luôn tin rằng để có được niềm tin, trước tiên phải tôn trọng người khác, tôn trọng lẫn nhau và thể hiện rằng bạn tôn trọng cả những điều vượt ra ngoài phạm vi công ty, như quan tâm đến môi trường chẳng hạn. Vì vậy, có một số điều tôi đã làm trong khoảng 20 tháng qua để xây dựng niềm tin thông qua giao tiếp cởi mở. Đầu tiên là tạo dựng niềm tin với đội ngũ trực tiếp của mình. Tôi tổ chức một cuộc họp nửa ngày với cả nhóm hai tháng sau khi tôi đảm nhận vai trò mới và đề nghị mọi người đóng góp ý kiến về những gì tôi đã làm. Đó phải là ý kiến thẳng thắn.

Và họ đều cho ông qua được vòng thử việc phải không?

• (Cười to) Họ đã phản hồi thật tâm, bao gồm một số ý kiến để tôi cải thiện sau này. Thứ hai là hàng tháng chúng tôi tổ chức họp với toàn bộ đội ngũ và bất kỳ ai cũng có thể đặt câu hỏi. Chúng tôi trả lời tất cả câu hỏi, trong hoặc sau cuộc họp. Hàng tháng, chúng tôi đều thực hiện khảo sát, mỗi khảo sát về một chủ đề khác nhau và chúng tôi lắng nghe, tiếp thu ý kiến của họ. Và chúng tôi luôn hành động. Khi không thể hành động, chúng tôi cũng công khai chia sẻ sau đó. Dựa trên một số nguyên tắc như vậy, tôi vẫn không ngừng học hỏi và vẫn đang tiếp tục cố gắng.

Giờ thì chúng ta hãy quay lại với chủ đề nhân viên. Hãy kể tên một số câu lạc bộ hoạt động tích cực nhất tại Nestlé.

• Ồ, có khá nhiều. Hãy để tôi bắt đầu với câu lạc bộ diễn thuyết.

Diễn thuyết?

• Vâng. Và chúng tôi cũng có câu lạc bộ dành cho người có tính hướng ngoại, những người thích hoạt động bên ngoài; câu lạc bộ du lịch và nhiếp ảnh có trách nhiệm; câu lạc bộ nghệ thuật và câu lạc bộ sách.

Ông có tham gia câu lạc bộ nào không?

• À, lúc nãy tôi hơi thiên vị một chút vì tôi là người bảo trợ của câu lạc bộ diễn thuyết. Thỉnh thoảng tôi tổ chức các buổi họp câu lạc bộ và đôi khi cũng đóng vai trò giám khảo khi tổ chức các cuộc thi diễn thuyết.

Nhân viên sẽ mô tả tổ ấm thứ hai bằng ba từ như thế nào?

• Chỉ ba từ? Thay vào đó, tôi có thể nói ba cụm từ được không?

Được, nhưng phải ngắn gọn.

• Thứ nhất, đó là Spark Your Way. Với mỗi một nhân viên tại Nestlé, điều đầu tiên họ nói sẽ là Spark Your Way. Thứ hai, đội ngũ lãnh đạo luôn quan tâm đến nhân viên. Và thứ ba là môi trường làm việc tràn đầy năng lượng.

TẦM NHÌN LÃNH ĐẠO

Thực ra tôi định hỏi ông làm cách nào để nhanh chóng thuyết phục một người gia nhập Nestlé. Nhưng ông cũng có thể sử dụng ba cụm từ đó. Ông có cách nào khác để làm điều đó không?

• Tôi không đặt nhiều trọng tâm vào việc luôn tuyển những người giỏi nhất. Bởi vì tôi thực sự thấy rằng bạn nên tuyển người phù hợp. Vì vậy khi gặp các ứng viên, tôi thường chia sẻ với họ mục đích và giá trị của công ty, định vị thương hiệu nhà tuyển dụng, tham vọng và tầm nhìn của chúng tôi cho tương lai. Sau đó, tôi chờ xem phản ứng của họ và cách họ nhìn nhận vấn đề. Họ có những câu hỏi nào hay mức độ quan tâm và hứng thú của họ là gì? Nếu đôi mắt của họ sáng rực, họ chính là người phù hợp.

Tôi chắc chắn ông gặp không ít khó khăn trong hành trình biến Nestlé thành tổ ấm thứ hai cho nhân viên. Vậy, một khó khăn và cách mà ông và Nestlé đã giải quyết vấn đề là gì?

• Thật không dễ để luôn làm đúng theo định vị thương hiệu nhà tuyển dụng! Tôi xin phép đưa ra một ví dụ cụ thể gần đây. Một nhà máy ở phía Nam của chúng tôi đã phải ngừng hoạt động trong hơn hai tuần vì các ca nhiễm COVID-19. Khi mở cửa trở lại, chúng tôi khó thu hút trở lại người lao động là bên thứ ba và cơ bản là phải ngừng sản xuất.

  Thế là chúng tôi kêu gọi nhân viên tham gia một chương trình tình nguyện, trong đó nhân viên trụ sở chính và bộ phận kinh doanh tự nguyện làm việc trong dây chuyền cuối của nhà máy như những công nhân. Và toàn bộ ban lãnh đạo xung phong trước tiên. Chúng tôi vào nhà máy làm việc không ngừng nghỉ trong hai ngày để đóng gói mọi thứ cho sản phẩm Nescafé. Một trải nghiệm rất đáng nhớ!

  Sau đó, ngày càng nhiều nhân viên cùng tham gia với chúng tôi. Và trong hai tháng qua, hầu như ngày nào cũng có nhân viên tình nguyện làm việc tại nhà máy. Đây thực sự là tinh thần của Nestlé, là phát huy tối đa tiềm năng của bản thân, tạo ra sự khác biệt và tương trợ nhau bất cứ khi nào cần.

Là một lãnh đạo, ông khuyến khích và định hướng đội ngũ vượt qua khó khăn như thế nào, đặc biệt trong vài tháng qua?

• Hơn 18 tháng vừa qua là khoảng thời gian rất khó khăn với hầu hết chúng tôi trong vai trò là người lãnh đạo. Và bản thân tôi đã tích lũy một số bài học. Thứ nhất, đó là quãng thời gian rất hỗn loạn. Vai trò của người lãnh đạo là trấn tĩnh mọi người và tổ chức hoạt động một cách khoa học, để mọi người biết chính xác phải làm gì. Vì vậy, chúng tôi xây dựng Dự án STORM với năm ưu tiên, các nhánh hoạt động khác nhau, mỗi người thực hiện công việc nhất định mỗi ngày và chúng tôi đều theo dõi quá trình thực hiện.

  Thứ hai, với tư cách là người lãnh đạo, bạn cần phải đặt nhân viên của mình lên trên hết và mọi thứ khác đều là ưu tiên thứ hai. Vì vậy, hàng ngày, chúng tôi thảo luận về sự an toàn của nhân viên và đảm bảo họ được tiêm chủng. Thứ ba, trong thời gian này, bạn cần phải đưa ra một số quyết định dù không có đầy đủ thông tin. Bạn phải hành động nhanh chóng và ra quyết định, ngay cả khi đó là quyết định sai lầm, rồi bạn điều chỉnh sau.

Và có bất kỳ lời khuyên nào ông muốn chia sẻ với các nhà lãnh đạo và đội ngũ để xây dựng nơi làm việc thành ngôi nhà thứ hai?

• Tôi không nghĩ rằng chúng tôi tại Nestlé có tất cả câu trả lời. Nhưng với tất cả sự khiêm tốn, chúng tôi đã học được vài điều. Đầu tiên, bạn phải bắt đầu từ giá trị. Dù hệ thống giá trị của bạn là gì, bạn phải tuyển đúng người dựa trên các giá trị đó. Một khi đã tuyển, bạn phải lắng nghe họ. Và bạn tiếp tục thích ứng và học hỏi dựa trên những thay đổi theo thời gian. Đó là cách bạn xây dựng tổ ấm thứ hai cho nhân viên.

Thật thú vị được nói chuyện với ông ngày hôm nay! Tôi đã hiểu hơn nhiều về mô hình tổ ấm thứ hai dành cho nhân viên và cũng rất vui khi được ông chia sẻ nhiều thông tin ở khía cạnh cá nhân. Tôi chúc ông và Nestlé thật nhiều sức khỏe và thành công trong những năm tiếp theo!

• Cảm ơn Thanh!

Bài viết lược thuật buổi đối thoại cùng ông Binu Jacob – Tổng giám đốc Nestlé Việt Nam trong Hội nghị Nơi làm việc tốt nhất Việt Nam 2021. Xem lại toàn bộ buổi đối thoại tại đây!

Xem thêm: 

• 100 Nơi làm việc tốt nhất Việt Nam 2021
• Vì sao nên tham gia khảo sát Nơi làm việc tốt nhất Việt Nam