LÀM SAO ĐỂ ‘THOÁT’ QUIET FIRING (SA THẢI THẦM LẶNG)?
Hồi Q3/ 2024, Anphabe đã từng dự báo tình trạng sa thải hàng loạt sẽ lắng xuống trong năm 2025, khi ghi nhận những dấu hiệu đi lên của nền kinh tế và khảo sát với khoảng 200 Giám Đốc Nhân Sự (GĐNS) cho thấy các công ty bắt đầu tuyển dụng lại nhiều hơn.
Tuy nhiên, thời điểm này thì thị trường lại có vẻ có những chuyển biến khác.
Nếu cho rằng sau 2 năm liên tục cắt giảm tới hơn 20,000 người, việc ông lớn Meta tiếp tục thông báo sẽ vẫn cắt tiếp 5% "nhân viên có hiệu suất kém nhất" năm nay nghe thật khốc liệt, thì bạn nên biết là DÙ KHÔNG TUYÊN BỐ THẲNG THỪNG như vậy, gần như tất cả các GĐNS tại Việt Nam hiện nay cũng đang có 1 target tương tự, đó là ‘PHẢI GIẢM ~ 5%’ TỔNG SỐ NHÂN VIÊN mà vẫn phải đảm bảo tăng trưởng doanh số.
Vậy thì dù không chính thức sa thải, họ vẫn phải tìm cách ‘đẩy’ bớt nhân viên đi (Quiet Firing) và tất nhiên cũng như Meta, đó sẽ là những người bị cho là ‘kém hiệu quả’.
Đầu tiên hãy hiểu vì sao 2025 sẽ là một năm các doanh nghiệp (DN) tích cực Quiet Firing
- Các dự án chuyển đổi số mà DN đầu tư mạnh từ sau Covid qua các thử nghiệm đã bắt đầu bước vào giai đoạn thực thi. Tất nhiên, mục tiêu là phải tăng hiệu suất, giảm nhân lực
- Sức mua tuy có nhích lên so với năm ngoái, nhưng đang còn rất chậm. Tết nhất rồi mà các trung tâm thương mại người đi chơi, đi ăn thì nhiều chứ mua đồ thì vẫn còn ít. Các sản phẩm, dịch vụ đắt tiền… nói chung vẫn ế, không có nhiều người hỏi so với lúc thường. Thế thì để tăng lợi nhuận trong bối cảnh doanh thu chưa đột phát thì chỉ có giảm chi phí thôi, mà các chi phí lẻ tẻ đã cắt hết các năm trước rồi nên cục chi phí lớn là nhân lực kiểu gì cũng phải cắt tới thôi
- Mấy năm qua, nhân sự thừa nhiều, lương rẻ dần đi. ‘Thay máu mới’ với nguồn nhân lực trẻ hơn, giá rẻ hơn cũng sẽ là chiến lược không ít doanh nghiệp đang theo đuổi. Mà thế thì phải ‘quiet firing’ bớt nhóm ‘giá cao mà năng suất chưa tương xứng’
Vậy thì người đi làm cần làm gì để không nằm trong tầm ngắm của Quiet Firing?
Tôi đã từng viết 1 bài khá viral về việc ‘muốn ổn định, phải dịch chuyển’. Và bây giờ tôi vẫn nói vậy, bạn phải biết DỊCH CHUYỂN.
Dịch chuyển khỏi ‘hang trú ẩn’:
Nếu cứ nghĩ ‘mình là bộ phận hỗ trợ mà, cứ để Sale hay Marketing cầm cờ đi’ thì bạn đang thuộc nhóm ‘rủi ro cao’ đấy. Phải làm cho đóng góp của bạn rõ ràng với tổ chức. Hãy có ý tưởng và hành động thiết thực giúp các phòng ban liên quan làm gì với bạn cũng hiệu quả hơn. Và phải nhìn được và giúp người khác nhìn được rất rõ bạn đang giúp công ty TĂNG SỐ như thế nào, nếu không thì ‘5% ác nghiệt’ kia sẽ gọi tên bạn đầu tiên
Dịch chuyển khỏi Năng Lực Lõi:
Ý tôi không phải là hảy bỏ đi những gì bạn đang giỏi, nhưng phải biết mở rộng nó ra. Hãy “smell the cheese often” (nếu đã đoc cuốn Who move my Cheese nổi tiếng, bạn sẽ hiểu là mình phải rất nhạy bén với những thay đổi vũ bão ngoài kia. Rất có thể những gì bạn đang làm giỏi, máy móc sẽ thay thế được hoặc có những nguồn lực thuê ngoài làm rẻ và nhanh hơn. Nên luôn phải hiểu để học hỏi liên tục, đảm bảo công ty cần gì là bạn có thể ‘đủ giỏi để đáp ứng’ hoặc ít nhất thì cũng ‘sẵn sàng thay đồi & thử nghiệm’
Dịch chuyển khỏi Vùng An Toàn:
Cho dù bạn có làm tốt hai điều trên thì cũng chẳng thể đảm bảo là bạn sẽ ‘an toàn’. Cuộc chiến Hiệu Suất là cuộc chiến sống còn của mọi doanh nghiệp hiện nay. Ngay cả những cơ quan bộ ngành khối Nhà Nước tưởng là ‘an toàn nhất’ rồi cũng đã có hàng loạt động thái sát nhập, thay đổi để trở nên hiệu quả hơn. Hãy sẵn sàng cho rủi ro “mất việc” : phương án dự phòng của bạn là gì? Nếu không ở đây thì nơi đâu sẽ cần bạn? Năng lực nào cần có cho 1 cú “nhảy tàu” (jumpship) thành công?
Hôm nay là ngày đi làm cuối cùng của năm rồi. Bước sang Năm Mới, chúc cho người người đi làm đều có những DỊCH CHUYỂN kịp thời để không chỉ không sợ mất việc, mà còn luôn chủ động nắm bắt được những cơ hội tốt nhất cho mình nhé.