Thuế Mỹ Lên 46%: Tác Động Ngầm Đến Thị Trường Nhân Lực Việt Nam

Tối hôm qua và sáng nay, tôi nhận được kha khá tin nhắn trực tiếp và trong các nhóm nhân sự, kiểu "Thôi rồi", "Sếp e đã bắn ngay tin NGƯNG NGAY tuyển dụng", "Chuẩn bị lay off tiếp"...

Nên hôm nay Thanh xin chia sẻ nhanh bài viết này để các CEO & Lãnh Đạo cùng nắm tình hình: 

Thuế mới từ Mỹ - Cú siết bất ngờ và những chuyển động âm thầm của thị trường nhân lực Việt Nam 

Ngày 2/4/2025, Tổng thống Donald Trump bất ngờ tuyên bố áp thuế mạnh tay với hàng hóa nhập khẩu từ nhiều quốc gia, trong đó Việt Nam chịu mức thuế lên đến 46% - cao nhất trong các quốc gia bị ảnh hưởng. Một động thái không chỉ gây chấn động chấn động giới xuất khẩu, mà còn âm thầm thổi làn sóng lo ngại vào thị trường lao động vốn đã có nhiều biến động gần đây.

Anphabe đã dự đoán điều này từ trước…

Khoảng giữa tháng 3, khi những tín hiệu ban đầu về chính sách thuế mới của Mỹ bắt đầu rò rỉ, tôi đã chia sẻ trong 1 sự kiện Nhân Sự lớn tại Hà Nội từ hai tuần trước rằng  "Nếu Mỹ thực sự áp thuế mạnh tay quá thì cú sốc lần này sẽ đi thẳng vào hệ tuần hoàn của sản xuất Việt Nam – và thị trường nhân lực sẽ là nơi phản ứng đầu tiên."

Ngày 24/3, một vài bản nháp chính sách được lan truyền trong giới đầu tư, và đến ngày HÔM QUA, 2/4, “cú đánh” đã chính thức giáng xuống. Dù không mong điều đó xảy ra, nhưng khi nhìn vào bức tranh toàn cầu, có lẽ ai cũng hiểu: Thế giới đang bước vào thời kỳ tái định hình trật tự chuỗi cung ứng. Và Việt Nam, dù là người đi nhanh, vẫn không tránh được tác động nếu chỉ mãi đóng vai người gia công.

Cú đấm bất ngờ vào dây chuyền nhân lực xuất khẩu

Trong bức tranh kinh tế Việt Nam, ngành sản xuất xuất khẩu – đặc biệt là dệt may, da giày, đồ gỗ – vẫn là những "người khổng lồ thầm lặng", sử dụng hàng triệu lao động và đóng góp lớn vào GDP. Với mức thuế mới từ Mỹ, các đơn hàng sẽ khó về như trước. Và khi đơn hàng giảm, sản xuất co lại, điều đầu tiên các doanh nghiệp phải làm là siết chi phí – mà đáng buồn, chi phí nhân sự luôn là khoản bị động chạm đầu tiên.

Chúng tôi, những người làm nhân sự như chia sẻ ở trên sẽ là người cảm nhận được điều này rõ hơn ai hết.

Sa thải – chỉ là bề nổi

Reuter từ hồi tháng 2 đã từng cảnh báo: nếu mức thuế này thực sự được áp dụng, gần 2/3 các công ty sản xuất Mỹ tại Việt Nam dự báo sẽ phải CẮT GIẢM LAO ĐỘNG. Nhưng sa thải chỉ là phần nổi của tảng băng. 

Ở phần chìm, doanh nghiệp sẽ tạm dừng tuyển dụng mới, hoãn tăng lương, cắt giảm các chương trình đào tạo và phúc lợi – từ đó tạo ra một vòng xoáy ảnh hưởng tới chất lượng nguồn nhân lực dài hạn.

Đâu đó tôi có sự lo lắng về điều này từ cả hai tháng nay. Nhưng hôm qua, khi “điều khong mong tới” đã tới, thì hcungs ta chỉ có cách duy nhất là THAY ĐỔI.

Bắt đầu từ suy nghĩ… 

CƠ HỘI NẰM TRONG CHUYỂN DỊCH

Nhưng như mọi cơn bão, ai biết cách vững tay lái sẽ tìm được đường ra biển lớn. Việt Nam không chỉ là xưởng gia công. Trong những năm qua, nhiều doanh nghiệp nội đã bắt đầu hành trình chuyển mình – vươn lên chuỗi giá trị cao hơn, từ gia công sang sáng tạo, từ sản xuất sang dịch vụ, từ hàng hóa sang trí tuệ.

Chính sách thuế lần này của Mỹ biết đâu chính là cú hích ‘cần thiết’ để các doanh nghiệp Việt mạnh dạn tái cấu trúc – tập trung vào thị trường trong nước, chuyển đổi số, đầu tư vào công nghệ và kỹ năng mềm. Và thị trường nhân lực cũng vì thế mà có thể bước vào một giai đoạn "lọc máu": những ai học nhanh, chuyển mình tốt sẽ không chỉ trụ lại – mà còn dẫn đầu.

Ảnh: Internet

Thay vì lo sợ layoff – hãy chuẩn bị cho “level-up”

Từ góc nhìn của tôi & Anphabe, mọi biến động đều tiềm ẩn cơ hội.  Mức thuế mới sẽ khiến nhiều người hoang mang, nhưng cũng là lời nhắc thức tỉnh: đã đến lúc mỗi cá nhân không thể chỉ dựa vào vị trí mình đang có – mà phải chuẩn bị cho vị trí mình có thể vươn tới.

Giá trị lao động không nằm ở công việc bạn đang làm – mà ở năng lực bạn mang theo. Anphabe năm nay đang làm nhiều khảo sát mới về nội dung này để có thể chia sẻ sâu hơn.

CÒN BÂY GIỜ, Hãy coi đây là thời điểm tuyệt vời để:

• Học thêm kỹ năng số, AI, phân tích dữ liệu.
• Trau dồi kỹ năng giao tiếp, làm việc nhóm, lãnh đạo.
• Chủ động tìm hiểu các ngành có tiềm năng tăng trưởng: chăm sóc sức khỏe, giáo dục số, logistics thông minh, dịch vụ sáng tạo…

>>> Tìm hiểu ngay về LinkedIn Learning là nền tảng phát triển kỹ năng duy nhất được xây dựng dựa trên danh mục kỹ năng thực tế và xu hướng nghề nghiệp mới nhất từ LinkedIn.

Tôi biết hôm nay sẽ là 1 ngày rất stress cho nhiều CEO & HR, nhất là mảng Sản Xuất và có xuất khẩu sang Mỹ. Anphabe có nhiều khách hàng thuộc nhóm này...

Sóng dữ hay cơ hội – phụ thuộc vào tay chèo của bạn

Chính sách thuế của Trump là thật. Biến động là thật. Nhưng mất việc hay bước ngoặt – lại là lựa chọn. Với doanh nghiệp, đây là thời điểm cần tái định vị chiến lược nhân sự: từ cắt giảm sang nâng cấp. Với người lao động, đây là lúc đừng bám víu vào "ghế", mà hãy đầu tư vào "năng lực".

Đây là lúc để lựa chọn: sợ hãi hay hành động để thay đổi. Và tôi mong các doanh nghiệp hãy thật vững tâm, thật quyết tâm chọn điều thứ hai – như tôi vẫn đang chọn, mỗi ngày.